Szkodowość w ubezpieczeniu floty pojazdów i metody jej ograniczania.
Szkodowość to słowo klucz na jaki powołują się ubezpieczyciele przedstawiając ofertę ubezpieczenia floty pojazdów. Obok, a nawet przed ilością pojazdów i ich cechami identyfikacyjnymi (rodzaj, marki, roczniki), jest to główny parametr jaki ma wpływ na cenę ubezpieczenia. W podstawowym znaczeniu szkodowość oznacza wysokość wypłaconych odszkodowań z umów ubezpieczenia pojazdów danej firmy oraz utworzonych rezerw na wypłaty ze szkód zgłoszonych do ubezpieczyciela.
Drugie bardziej specjalistyczne znaczenie tego terminu oznacza iloraz sumy odszkodowań, rezerw oraz kosztów likwidacji pomniejszonych o uzyskane regresy do składki przypadającej na okres wykorzystany (składka zarobiona). Tak rozumiana szkodowość wyrażana jest w procentach. Niestety myli się ten, kto sądzi, że jest to stały parametr, który w prosty i jednoznaczny sposób pozwala ocenić atrakcyjność danej floty dla ubezpieczyciela. Nie mniej jednak, można stwierdzić, że jeżeli współczynnik ten nie przekracza 50% – flota oceniana jest pozytywnie, jeżeli zbliża się do 100% można spodziewać się drastycznej zwyżki składek bądź nawet odmowy przedstawienia oferty w odniesieniu do ubezpieczeń dobrowolnych (głównie AC).
Z pewnością obniżenie współczynnika szkodowości leży w interesie firmy, która poszukuje ochrony ubezpieczeniowej dla swojej floty pojazdów. Oczywiście pewnych zdarzeń nie da się wyeliminować, ale nasze doświadczenia w tym zakresie uprawniają do sformułowania tezy, że wprowadzenie spójnej firmowej polityki flotowej, ma zdecydowany wpływ na obniżenie opisanego wyżej współczynnika.
Niestety w większości wypadków jedynym elementem polityki flotowej jaka wprowadzana jest w firmie to system kar (często wprowadzany pod naciskiem zakładu ubezpieczeń), który pomimo tego, że jest jej ważnym elementem, stosowany samodzielnie nie gwarantuje sukcesu.
Spójna i pełna polityka flotowa obejmuje swoim zakresem cały obszar użytkowania pojazdów w firmie, a do jej głównych elementów możemy zaliczyć:
I. Dobór pojazdów dla poszczególnych pracowników/działów/komórek firmy.
Firma powinna powsiadać spójne zasady przydziału pojazdów firmowych uwzględniające:
- podział pracowników na poszczególne grupy (Zarząd, Kadra Kierownicza, Przedstawiciele Handlowi etc.),
- katalog samochodów przydzielonych do każdej grupy pracowników,
- kryteria dotyczące wyboru samochodu,
- zasady wymiany pojazdów na nowe lub zastępcze,
- sposoby i formy zgłaszania zapotrzebowania na nowe pojazdy,
- sposób użytkowania pojazdów (służbowy i/lub prywatny).
II. Zasady korzystania z pojazdów służbowych
W tej części polityki flotowej znaleźć się powinny szczegółowe zasady regulujące odbiór pojazdu
firmowego, odpowiedzialność za pojazd oraz obowiązki użytkownika pojazdu wynikające zarówno z przepisów prawa (uprawnienia do kierowania pojazdem, badania lekarskie, przestrzeganie ustawy Prawo o ruchu drogowym etc.) jak i zwyczajowo przyjętych norm takich jak utrzymywanie pojazdu w czystości, zakaz palenia w pojeździe, zakaz przewożenia w pojeździe materiałów mogących zniszczyć lub uszkodzić pojazd.
Ważnym punktem jest zakaz zabierania autostopowiczów. Często punkt ten budzi zdziwienie, natomiast ma on istotne znaczenie dla poziomu szkodowości. W przypadku wypadku z winy kierowcy naszego pojazdu, poza poszkodowanymi osobami będącymi poza pojazdem (piesi, inni uczestnicy ruchu) uszczerbku może również doznać nasz pasażer, który również uprawniony jest do zgłoszenia roszczenia z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.
III. Ogólne zasady bezpieczeństwa
Kolejna część polityki flotowej powinna określać zasady bezpieczeństwa związane z użytkowaniem
pojazdów. Można je podzielić na trzy podstawowe grupy:
a) Zasady postępowania określone w warunkach ubezpieczenia lub przepisach prawa, których przestrzeganie ma bezpośredni wpływ na wypłatę lub brak/ograniczenie odszkodowania z umowy ubezpieczenia. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć:
- uruchomienie zabezpieczeń przeciwkradzieżowych po opuszczeniu pojazdu,
- nie pozostawienie w pojeździe dokumentów pojazdu, prawa jazdy, zapasowych kluczyków,
- zabieranie z sobą panela radioodtwarzacza po opuszczeniu pojazdu,
- w przypadku utraty lub kradzieży kluczyków, informowanie o tym fakcie Ubezpieczyciela i postępowania według jego instrukcji,
- zapinanie pasów bezpieczeństwa,
- nie korzystanie z telefonu komórkowego bez zestawu głośnomówiącego.
b) Pozostałe zasady bezpieczeństwa mające wpływ na komfort i bezpieczeństwo jazdy:
- przed wyruszeniem w dłuższą trasę sprawdzenie ciśnienia w oponach, działanie świateł, wycieraczek, spryskiwacza itp.,
- w przypadku odczucia pierwszych oznak zmęczenia lub niewygody związanej z pozycją za kierownicą, zatrzymanie się na krótki odpoczynek,
- optymalne planowanie trasy przejazdów oraz czasu dojazdu z uwzględnieniem zmieniających się warunków na drodze.
c) Zasady postępowania w przypadku wystąpienia szkody komunikacyjnej:
- udzielenie pierwszej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwanie pogotowia ratunkowego lub Policji,
- nie podejmowanie czynności, które mogłyby utrudnić ustalenie przebiegu wypadku,
- niezwłoczne usunięcie pojazdu z miejsca kolizji, aby nie powodować zagrożenia lub tamowania ruchu, jeżeli nie ma zabitego lub rannego,
- podanie swoich danych personalnych, danych personalnych właściciela lub posiadacza pojazdu oraz danych dotyczących zakładu ubezpieczeń, z którym zawarta jest umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, na żądanie osoby uczestniczącej w wypadku.
Omówione powyżej punkty są niezbędnym punktem wyjścia do sedna polityki flotowej jakim jest kontrola kierowców, system kar i nagród oraz sposoby likwidacji szkód, którymi zajmiemy się w drugiej części niniejszego artykułu.