Podmioty uprawnione do kontroli obowiązku zawarcia ubezpieczenia OC

Do kontroli ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych są zobowiązane następujące instytucje:

  • Policja
  • organy celne
  • Straż Graniczna
  • organy właściwe w sprawach rejestracji pojazdów
  • Inspekcja Transportu Drogowego
  • Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG)
  • inne organy uprawnione do kontroli ruchu drogowego

Podstawa prawna
Art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 22.05.2003 o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Kary za brak obowiązkowego OC

Brak obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych skutkuje wysokimi karami finansowymi. W razie sporu lub wątpliwości, ustalenia spełnienia obowiązku lub nieistnienia obowiązku ubezpieczenia można dochodzić przed sądem powszechnym.

Podstawa prawna
Art. 88 i art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 22.05.2003 o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Sposób udokumentowania obowiązku zawarcia ubezpieczenia OC i przebieg kontroli

Spełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego ustala się na podstawie polisy lub innego dokumentu ubezpieczenia, potwierdzającego zawarcie umowy tego ubezpieczenia, wystawionego ubezpieczającemu przez zakład ubezpieczeń. Osoba kontrolowana, na żądanie organu zobowiązanego lub uprawnionego do kontroli, jest zobowiązana okazać dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego lub dowód opłacenia składki za to ubezpieczenie.

Jeżeli osoba kontrolowana nie okaże dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia OC lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie, organ przeprowadzający kontrolę ma obowiązek zawiadomić o tym na piśmie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, w terminie 14 dni od dnia przeprowadzenia lub zakończenia kontroli (wyjątkiem jest sytuacja, gdy organ przeprowadzający kontrolę uzyskał informację z centralnej ewidencji pojazdów potwierdzającą zawarcie tej umowy).
Po otrzymaniu zawiadomienia Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wzywa do uiszczenia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty karnej albo do przedstawienia dokumentów potwierdzających zawarcie umowy ubezpieczenia OC.

W przypadku przedstawienia dokumentów potwierdzających zawarcie umowy ubezpieczenia OC opłata karna nie jest pobierana.
Opłata staje się wymagalna następnego dnia po upływie wyznaczonego przez UFG terminu, jeżeli zobowiązany nie udokumentował zawarcia umowy ubezpieczenia OC, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie, lub nie wniósł do sądu powództwa o ustalenie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC.
Do egzekucji opłaty karnej stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z tym że tytuł wykonawczy wystawia Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

Od postanowień wydanych przez Zarząd Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w toku postępowania egzekucyjnego w administracji służy odwołanie do Rady Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
W uzasadnionych przypadkach, kierując się przede wszystkim wyjątkowo trudną sytuacją materialną i majątkową zobowiązanego, jak również jego sytuacją życiową, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny może umorzyć opłatę w całości lub w części albo udzielić ulgi w jej spłacie (tryb postępowania określa statut Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego).

Wniesienie opłaty karnej nie zwalnia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC.

Podstawa prawna
Art. 85, art. 86 i art 87 ust. 1 i 1a, art. 90, art. 91, art. 93, art 94 ustawy z dnia 22.05.2003 o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Przedawnienie roszczeń z tytułu opłaty karnej

Roszczenia z tytułu opłaty karnej ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia dokonania kontroli, nie później jednak niż z upływem 3 lat od ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym nie spełniono obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego.
Bieg przedawnienia przerywa:

  • każda czynność organu egzekucyjnego podjęta w celu wyegzekwowania opłaty (po przerwaniu biegu przedawnienia biegnie ono na nowo)
  • uznanie przez zobowiązanego niespełnienia obowiązku ubezpieczenia i dochodzonej w związku z tym opłaty (po przerwaniu biegu przedawnienia biegnie ono na nowo)
  • wszczęcie przed sądem powszechnym postępowania o ustalenie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC (po przerwaniu biegu przedawnienia biegnie ono na nowo od dnia zakończenia postępowania sądowego)
  • zawieszenie postępowania egzekucyjnego (po przerwaniu biegu przedawnienia biegnie ono na nowo od dnia podjęcia postępowania egzekucyjnego)

Podstawa prawna
Art. 92 ustawy z dnia 22.05.2003 o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.